28 november 2021
Leidraad Omgevingsinitiatieven en Participatie
Op 23 november 2021 sprak de raad over het raadsvoorstel Leidraad Participatie en Omgevingsinitiatieven. Voor Houten Anders! een erg belangrijk onderwerp omdat het gaat over het betrekken van inwoners bij plannen die gemaakt worden voor in de openbare ruimte. Te vaak hoorden we namelijk de afgelopen jaren dat inwoners zich niet gehoord voelden bij plannen die voor hun buurt werden gemaakt.
Er is nog werk te doen
De leidraad die ontwikkeld is en waarover gestemd is, moet het voor initiatiefnemers helder maken wat van hen verwacht wordt op het gebied van participatie van belanghebbenden bij hun initiatief. De opzet van de leidraad is goed, maar het baart Houten Anders! zorgen dat het digitale deel, waar de initiatiefnemer mee aan de slag moet, pas eind van het eerste kwartaal af is.
Motie betere informatie voor
inwoners
Ook zien we graag dat inwoners die betrokken raken bij een participatietraject goed geïnformeerd worden over hoe een proces van participatie werkt en waar zij op moeten letten en recht op hebben. Daarom tekende Houten Anders! een moitie van het CDA mee die hiertoe oproept. Deze motie is ook aangenomen.
Amendement jaarlijkse
evaluatie
Ook diende Houten Anders! een amendement in om de leidraad op jaarlijkse basis te evalueren. Participatie is een proces dat constant in ontwikkeling is en er zullen altijd ideeën zijn om het proces te verbeteren. Het amendement werd echter niet voldoende ondersteund in de raad.
Betoog
Communicatie en participatie zijn een wezenlijk onderdeel van initiatieven die in de gemeente ontplooid worden en die effect hebben op de omgeving en de bewoners in die omgeving. Het is zo wezenlijk omdat participatie bepaalt op hoeveel steun en bouwplan of een visie in de omgeving kan rekenen. Het liefst wil je ook als initiatiefnemer dat je plannen door de buurt gedragen worden.
Met de participatie ging het in Houten de laatste jaren niet goed. Niet omdat er niet aan participatie gedaan werd, maar simpelweg omdat participatie gezien werd als doel in plaats van als middel. Té vaak hebben we de afgelopen jaren gehoord: “We mochten wel wat zeggen, maar er werd niets gedaan met onze inbreng”. Dit betekent dat er ofwel niet naar belanghebbenden wordt geluisterd ofwel dat het voor belanghebbenden niet duidelijk is wat men mag verwachten van een participatietraject.
Daarom is het afgelopen jaar gewerkt aan de leidraad communicatie en participatie, die initiatiefnemers van plannen of visies handvatten moet geven om een kwalitatief goed participatietraject te doorlopen. En het moet gezegd worden: er ligt een mooie basis. Althans, dat denken wij. Want in het hoofdstuk: “Goede participatie, hoe pakt u dit aan?” wordt gesproken over 4 sleutels, die globaal worden uitgelegd. De uitleg van ieder van de sleutels is echter zeer algemeen en eindigt in alle gevallen in een verwijzing naar een website van de gemeente, waar de échte informatie staat. De inhoud hiervan is echter niet beschikbaar, sterker nog de website moet nog ontwikkeld worden. Hoe verwacht de wethouder dan dat we als raad een oordeel geven over de kwaliteit van de leidraad? En kan de wethouder toezeggen dat dit deel van de leidraad af is als de deze op 1 januari 2022 in moet gaan?
De leidraad is duidelijk gericht op initiatiefnemers. En dat is logisch, omdat dit ook de partijen zijn die verantwoordelijk zijn voor het participatietraject. En toch voelt dit een beetje krom, want waar zijn de inwoners in dit verhaal? Waar kunnen zij zich laten informeren over hun rechten en over de verplichtingen van de initiatiefnemer? Waar haalt de inwoner zijn informatie? Natuurlijk, in een ideale wereld worden ze hier door de initiatiefnemer op gewezen, maar we leven nu eenmaal niet in een ideale wereld. Houten Anders! zou graag zien dat de gemeente ook inwoners een houvast biedt bij participatietrajecten door middel van een eigen (bewoners)-leidraad of goede voorlichting op de website van de gemeente. Daarom hebben we samen met het CDA hier een motie voor ingediend.
In een ideale wereld is ook iedereen in staat om dit soort ingewikkelde participatiegesprekken te voeren, maar de realiteit is dat er ook mensen zijn, die hier moeite mee hebben omdat ze hier de vaardigheden voor missen. Is de wethouder van plan om voor deze inwoners nog iets te doen of te ontwikkelen?
En dan de evaluatie. In het raadsvoorstel wordt gesproken over evaluatie van de participatietrajecten van enkele initiatieven in 2022. Houten Anders! is benieuwd hoe deze initiatieven gekozen gaan worden. Kan de wethouder hier iets meer over zeggen? Daarnaast is het ook zo dat de wereld om ons heen en ook wetgeving continu aan verandering onderhevig is. Ook na een eerste jaar en een eerste evaluatie zullen er nieuwe inzichten en ideeën blijven ontstaan, die de kwaliteit van participatie kunnen verhogen. Houten Anders! vindt dat een eenmalige evaluatie na een jaar het belang van participatie ernstig tekort doet. Voor de inwonerspartij Houten Anders! is participatie een dermate belangrijk onderwerp dat dit periodiek en wat ons betreft jaarlijks geëvalueerd moet worden. Daarom dienen wij het volgende amendement in:
[Amendement: de leidraad jaarlijks evalueren]
De leidraad die er nu ligt, is een stap in de goede richting, al is nog veel onduidelijk doordat de digitale inhoud niet voor handen is. De uitgangspunten zijn echter goed en we zullen een keer moeten beginnen. Een jaarlijkse evaluatie geeft de zekerheid dat we kunnen bijsturen wanneer dit nodig blijkt te zijn. Met goede voorlichting aan de inwoners door middel van een “participatiehandleiding voor inwoners” of goede publieksvoorlichting op de website van de gemeente hebben we er vertrouwen in dat de kwaliteit van participatietrajecten zal stijgen, waardoor toekomstige initiatieven op een groter draagvlak kunnen rekenen in de de Houtense samenleving.
Houten is uniek en daarom is Houten anders.
Conclusie
Houten Anders! is tevreden met de leidraad zoals hij er nu ligt, maar teleurgesteld dat het digitale deel pas eind maar 2022 af zal zijn. Er is echter vertrouwen dat Houten met deze leidraad de goede weg in slaat naar kwalitatief betere participatieprocessen. Wel blijven we van mening dat de leidraad op regelmatige basis geëvalueerd moet worden en we zullen hier dan in de toekomst nog aandacht voor vragen.
Stemgedrag
Houten Anders! stemde VOOR het raadsvoorstel.